ความรู้เบื้องเกี่ยวกับฐานข้อมูล

ระบบฐานข้อมูล (Database System)
ฐานข้อมูล หมายถึง การเก็บรวบรวมข้อมูลที่มีความสัมพันธ์กันไว้ในที่ที่เดียวกัน ซึ่งระบบฐานข้อมูลที่สมบูรณ์จะต้องประกอบด้วยองค์ประกอบ 4 องค์ประกอบหลัก ดังต่อไปนี้

• ฮาร์ดแวร์ (Hardware)

• ซอฟต์แวร์ (Software)

• ข้อมูล (Data)

• บุคลากร (People)

องค์ประกอบทางด้านฮาร์ดแวร์

ได้แก่ อุปกรณ์ต่าง ๆ ทางคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญองค์ประกอบหนึ่งในระบบฐานข้อมูล เนื่องจากฐานข้อมูลจะต้องใช้อุปกรณ์ทางคอมพิวเตอร์เพื่อเก็บข้อมูลและการประมวลผลข้อมูล อุปกรณ์ทางคอมพิวเตอร์อาจประกอบด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์ตั้งแต่หนึ่งตัวขึ้นไป หน่วยเก็บข้อมูลสำรองเช่นจานแม่เหล็กหรือดิสก์ เทปแม่เหล็ก อุปกรณ์ขับดิสก์ อุปกรณ์ขับเทปแม่เหล็ก หน่วยนำข้อมูลเข้า เช่น เทอร์มินัลซึ่งประกอบด้วยแป้นพิมพ์หรือจอภาพ หน่วยนำข้อมูลออกเช่นเครื่องพิมพ์ นอกจากนี้ยังต้องมีอุปกรณ์การสื่อสารเพื่อเชื่อมโยงอุปกรณ์ทางคอมพิวเตอร์หลาย ๆ เครื่องให้สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลกันได้ เป็นต้น

องค์ประกอบทางซอฟต์แวร์

นอกจากองค์ประกอบทางด้านฮาร์ดแวร์แล้วองค์ประกอบถัดไปของระบบฐานข้อมูลได้แก่องค์ประกอบทางด้านซอฟต์แวร์ ซึ่งจะแบ่งซอฟต์แวร์ที่ใช้ในระบบฐานข้อมูล ได้เป็น 2 แบบ

• ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software)

• ระบบจัดการฐานข้อมูล (Database Management หรือ DMBS)

• ซอฟต์แวร์ประยุกต์

จะสามารถใช้คำสั่งที่มีอยู่ใน DBMS ในการดึงข้อมูลหรือจัดการข้อมูลภายในฐานข้อมูลเพื่อประมวลผลหรือนำข้อมูลมาออกรายงานตามความต้องการได้

• ระบบจัดการฐานข้อมูล

สามารถเรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า DBMS เป็นซอฟต์แวร์ระบบชนิดหนึ่งที่คล้ายกับซอฟต์แวร์ระบบปฏิบัติการทั่วไป มีหน้าที่ให้บริการแก่ผู้ใช้งานฐานข้อมูล และผู้เขียนโปรแกรม (Programmer) ในการจัดการกับข้อมูลใด ๆ ภายในฐานข้อมูล

องค์ประกอบทางด้านข้อมูล

เป็นองค์ประกอบที่สำคัญอีกองค์ประกอบหนึ่งที่จำเป็นต้องมีในระบบฐานข้อมูล ตัวอย่างของข้อมูล เช่น ระเบียนของนักเรียนแต่ละคนที่เก็บอยู่ในตารางนักเรียน ซึ่งประกอบด้วย เขตข้อมูลรหัสประจำตัวนักเรียน ชื่อ ชั้น ที่อยู่ เป็นต้น ข้อมูลที่เก็บอยู่ในฐานข้อมูลควรมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้

• มีความถูกต้อง ทันสมัย สมเหตุสมผล

• มีความซ้ำซ้อนของข้อมูลน้อยที่สุด

• มีการแบ่งกันใช้งานข้อมูล

องค์ประกอบทางด้านบุคลากร
บุคลากรที่เกี่ยวข้องกับฐานข้อมูล จะสามารถจำแนกออกได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ ดังนี้

• ผู้ใช้งาน (Users)

• ผู้พัฒนาฐานข้อมูล (Developer)

• ผู้ปฏิบัติการ (Operator)

ผู้ใช้งาน
เป็นบุคคลที่นำสารสนเทศ (Information) ที่ได้จากระบบฐานข้อมูลไปใช้เพื่อการวางแผน หรือการตัดสินใจในธุรกิจขององค์กร หรือเพื่อการทำงานอย่างใดอย่างหนึ่ง ซึ่งผู้ใช้งานนี้อาจเป็นผู้ที่ไม่มีความรู้เกี่ยวกับระบบคอมพิวเตอร์มากนักก็ได้ แต่สามารถทราบขั้นตอนการค้นหาข้อมูลจากฐานข้อมูลและการใช้งานโปรแกรมประยุกต์ที่นักเขียนโปรแกรมเขียนขึ้น เพื่อดูข้อมูลหรือแก้ไขข้อมูลในบางส่วนได้

ผู้พัฒนาฐานข้อมูล

เป็นผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการออกแบบและเขียนโปรแกรมจัดการฐานข้อมูล รวมไปถึงการบำรุงรักษาระบบฐานข้อมูลให้สามารถใช้งานได้อย่างราบรื่น ไม่มีปัญหา

เป้าหมายสำคัญของระบบฐานข้อมูลคือ
• พยายามจัดระบบของข้อมูลให้เป็นหมวดหมู่ และเรียกค้นง่าย ด้วยการจัดเรียงข้อมูล เช่น การเรียกแฟ้มลูกค้าตามชื่อ หรือด้วยการสร้างแฟ้มดัชนีที่มีการจัดเรียงข้อมูล แฟ้มดัชนีจะเชื่อมโยงกับแฟ้มข้อมูลทำให้เสมือนมีการจัดเรียง ข้อมูลด้วย

• ลดความซ้ำซ้อนของข้อมูลดวยการเก็บข้อมูลมารวมไว้เป็นส่วนกลางแล้วเชื่อมโยงให้แผนกต่าง ๆ ใช้ได้พร้อมกัน

• มีการป้องกันข้อมูลไม่ให้ผู้ไม่เกี่ยวข้องมาแอบใช้

ที่มา:http://www.lks.ac.th/kuanjit/acc01.htm